Кыяхметова Шара Асетовна

Дәрежесі: Филология ғылымдарының кандидаты

Қызметі: Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының меңгерушісі м.а.

8 701 883 60 61
aset_shara@mail.ru

Білімі

  • 1984-1991жж.  С.М.Киров атындағы қазақ мемлекеттік университетінде «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша білім алды. 
  • 2001 жылы «10-01-02 — Қазақ әдебиеті» мамандығы бойынша «Қазақ лирикасындағы табиғат пен тағдыр» тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады.
  • 2011 жылы «Әдебиеттану» мамандығы бойынша қауымдастырылған профессор (доцент) ғылыми атағын алды.  

жетістіктері

2023-2025 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша гранттық қаржыландыру конкурсының («Гуманитарлық ғылымдар даму процесіндегі Ілияс Жансүгіров мұрасы: ХХІ ғасыр контексінде») жеңімпазы, жоба жетекшісі

«Қазақстан Республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін»  (2016)

«Ілияс Жансүгіров» (2016)

«Ерен еңбегі үшін» (2021)

«Ілияс Жансүгіров университетіне 50 жыл» (2022)

«ЖОО – ның Үздік оқытушысы»  (2023)

«Ана тілін дамытуға қосқан үлесі үшін» (2025) төсбелгілерінің және республикалық, облыстық деңгейдегі Құрмет грамоталарының иегері.

 

ғылыми еңбектері

Ғылыми еңбектері: 100 ден аса ғылыми-әдістемелік мақаланың авторы

МОНОГРАФИЯ, ЖИНАҚТАР:

1.Ілияс Жансүгіровтің рухани  әлемі (монография).  Алматы: Баянжүрек,  2019.

2.Жетісудың әдеби шежіресі (монография). Талдықорған, «Жетісу университеті», 2020ж.

3.Ақынның қызыр ие жолдасы бар. Талдықорған, «Офсет» баспасы, 2008ж.

4.Аңызға бергісіз ғұмыр. //Құрастырушы. Алматы: Баянжүрек,  2019.

5. Дария кеуде тау мүсін. //Құрастырушы. Алматы: Баянжүрек, 2019.

6. Ілияс тағылымы. //Құрастырушы. Алматы: Баянжүрек, 2019.

7. Ілиястану ілімдері. //Құрастырушы . Алматы: Баянжүрек, 2019.

8. Ілияс Жансүгіров. (библиографиялық көрсеткіш) //Құрастырушы . Алматы: Баянжүрек, 2019.

9. Ілияс Жансүгіров. (энциклопедия) //Құрастырушы . Алматы: Баянжүрек, 2019.

10. Жетісудың әдеби шежіресі.Талдықорған: «Алтын баспа».- 2020.- 167 б. 

11. Архивтік құжаттар жинағы. Талдықорған, «Pixel» баспасы, 2024ж. 

12. І.Жансүгіровтің жарияланбаған туындылары. Талдықорған, «Pixel» баспасы,2024ж.

13. Ілияс Жансүгіров шығармаларының ономастикалық сипаты.Талдықорған: Pixel, — 2025. — 118 б.ISBN 978-601-389-014-2 7,4 б.т. Мырзабек Н. Бірінші автор

ЖАРИЯЛАНЫМДАР:

1.Prerequisites for Defining Linguistic Reflection International Journal of Society, Culture and Languagethis link is disabled, 2021, 9 (2). – P 180–188 А. Toktanova  A.Nussupova A. Imatayeva  M.Jakypbekova

2. Bridgind Cultural Boundaries: Translating Untranslatable Vocabulary in Kazakh-English Literery Texts. International Journal of Society, Culture and Language. – 2025. Vol.13 (1). – P.26-40 S.Mukhtarova  B.Karagulova  A.Yergazina   A.Imangazina

3. Cognitive Characteristics of Ethnographisms Related to Material Culture (Based on Ethnographic Poems of Ilyas Zhansugurov) Eurasian Journal of Applied Linguistics : Vol. 11 No. 2 (2025) ISSN: 21491135  P. 109-121 Mamilya Jakypbekova Aina Abyzova Gulim Shukenay Assem Turysbekova Nurila Myrzabek

4.Folk Motifs in Poetic Language of Ilyas Zhansugurov and Their Interpretation in Modern Times Theory and Practice in Language Studies 14 1.Mamilya Jakypbekova Muratbek Imangazinov Gulim Shukenay Aina Abyzova

ҚР ҒЖБМ Ғылым және жоғары білім саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған басылымдардағы жарияланымдар

1.Ұлттық әдебиеттану ғылымындағы Ілиястану ілімдері. «Қазақстанның ғылымы мен өмірі» халықаралық ғылыми-көпшілік журналы. Филология сериясы. №3(38)15-18бб. 2016 ж. Мырзабаева Л.

2.Ілияс Жансүгіровтің жарияланбаған өлеңдері. Ш.Уәлиханов ат. Көкшетау мемлекеттік университеті Хабаршысы. №2, 2019.  –209-214бб.   

3. Рухани ізденіс әлемі. С.Торайғыров ат. Павлодар мемлекеттік университеті Хабаршысы. №2, 2019ж. – 244-256 бб. https://vestnik-philological.tou.edu.kz/storage/journals/103.pdf Арсалан А.

4. Ілияс Жансүгіровтің фольклорлық мұраларды жинаудағы ерекшелігі және зерттеушілік қыры. Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті Хабаршысы. №3 (79) 2019ж. – 129-136бб. https://vestnik.kazmkpu.kz/jour/article/view/240 Құдайбергенова А.

5. «Қобыланды батыр» жырындағы этнографизмдердің танымдық сипаты Торайғыров университетінің хабаршысы. Филологиялық серия. № 1 (2023) . – 100-111 бб. https://vestnik-philological.tou.edu.kz/storage/journals/118.pdf

https://doi.org/10.48081/LMHL5224 Джакыпбекова М.

6. ХІХ ғасырдағы Ресей империясының Жетісу өлкесін отарлауы (І.Жансүгіров еңбектері негізінде) Әл-Фараби атындағы Қазақ ҰУ Хабаршысы. Тарих сериясы. – №1. – 2024. – 19-29 бб.

https://cloud.mail.ru/public/rb5r/cvYGKjuHv Буланов Е.

7. І.Жансүгіров поэмаларының зерттелу жайы (жаңаша пайымдау) Торайғыров университетінің хабаршысы. Филологиялық серия. № 4 (2024).- 277-286 бб.

https://vestnik-philological.tou.edu.kz/storage/journals/125.pdf

https://doi.org/10.48081/IDXJ7854 Джакыпбекова М. Жазыбекова А.

8.І.Жансүгіровтің сараптамалық мақалалары Торайғыров университетінің хабаршысы.  Филологиялық серия. № 1 (2025) .  – 206-216 бб. https://vestnik-philological.tou.edu.kz/storage/journals/126.pdf https://doi.org/10.48081/CBNR7133 Джакыпбекова М. Жазыбекова А.

9. Алаш ағартушыларының ғылыми-әдістемелік мұрасы Торайғыров университетінің хабаршысы. Филологиялық серия. № 2 (2025) . –  276-287 https://vestnik-philological.tou.edu.kz/storage/journals/127.pdf https://doi.org/10.48081/NAYG5891 Джакыпбекова М.

10. Ілияс Жансүгіров лирикаларындағы Жетісу бейнесі «Жансүгіров тағылымы» респуб. ғылыми-практикалық конференция материалдары. ЖМУ, Талдықорған, 23-24.12.2015.191-196 бб.

11. Символ және оның мәні Язык и литература в посткультурном пространстве. Материалы международной конф. Бирск, 2015, С.106-110 Молдакулова Р.

12. І.Жансүгіровтің беймәлім қырлары «Жансүгіров тағылымы» респуб. ғылыми-практикалық конференция материалдары. ЖМУ, Талдықорған, 07.12. 2018. 93-97 бб.

13. Лирикадағы сюжет мәселесі. Сборник материалов V Международной научно-практической конференции,- Токио, Япония, 12-14 ақпан 2020, — 396 б. 226-230 бб. Нұрқасым Ғ.

14. М. Әуезовтің «Абай жолы» эпопеясындағы пейзаж және оның көркемдік қызметі. М. Әуезов және әлем әдебиеті. Халық.конф. материалдары. –Алматы. 29.09.2022. 114-117 бб. Джакыпбекова М.

15. Қазақ әдебиеттануының алаштық дәуірі және оның даму тенденциялары. «Жансүгіров тағылымы» атты республикалық ғылыми-тәжірибелік конферен. материалдары. -Талдықорған,15.12.2022. 116-121 бб.

16. «Еңбекші қазақ» газеті және Ілияс. «Проблемы и перспективы развития современной науки в странах Евразии» атты VIII Халықаралық ғылыми-практикалық интернет-конференция материалдар жинағы. – Украина, Переславль: 30.09.2023,- 113. 71-74 бб. Мырзабек Н.

 17. Ілияс Жансүгіров мұрасы аясында «Ілияс әлемі» атты оқу-танымдық сайтын әзірлеу негізі. «Заманауи ғылым, білім және технологиялар» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конф. материалдар жинағы. Талдықорған, І.Жансүгіров ат. ЖУ, 20.10.2023ж.40-43бб. Алдабергенова А.

18. Ілияс Жансүгіровтің өндірістік өлеңдері «Жансүгіров тағылымы» атты республикалық ғылыми-тәжірибелік конф. материалдары. -Талдықорған, І.Жансүгіров ат. ЖУ 26.04..2024. 152-157 бб.

 19. І.Жансүгіровтің лирикалық туындылары жаңа таным тұрғысынан. «Қазақ тілі мен әдебиеті» журналы, №5, қыркүйек-қазан, 2015. 38-44 бб.

20. Ұлттық таным поэтикасы «Болашақ» университетінің Хабаршысы. №4 (12) 2016ж. Қызылорда қ. 80-89 бб.

21. Ұлттық таным мен ұлттық ойлаудың Ілияс Жансүгіров поэзиясындағы көрінісі.Талдықорған, ЖМУ Хабаршысы. №2-3 2016. 14-20 бб. Қайсарова Е.

22. Ақын танымындағы пейзаждың поэтикалық суреттемесі. «Молодой ученый» халықаралық ғылыми журнал. (РИНЦ) Қазан, №12.1 (146.1) 2017ж.-С. 11-14. — URL: https://moluch.ru/archive/146/41697/.

23. Ілияс Жансүгіровтің «Беташар», «Қолбала», «Қуат»,«Кеңес», «Құсбегінің айналасында» және «Мұз қала» поэмалары жайында «Молодой ученый» халықаралық ғылыми журналы. — 2019. — № 4.1 (242.1). — С. 13-16. URL: https://moluch.ru/archive/242/56169

24. Ілияс Жансүгіров — қазақ әдебиетін зерттеуші. «Молодой ученый» халықаралық ғылыми журналы. Қызылорда — Қазан, №39 (277) сентябрь, 2019. 285-290 бб.

25.Экологические проблемы в поэзии. Польша, Humanictica-Tom-3. 2020. 427-449 бб. Методологические аспекты исследования журналистского творчества И.Жансугурова. І. Жансүгіров атындағы ЖУ хабаршысы. – Талдықорған, Жетісу университеті, №3 (108) 2023 ж.153-159 бб.

Оқу және оқу-әдістемелік құралдар:

  1. Туған өлке әдебиеті (оқу бағдарламасы). Талдықорған, «Офсет» баспасы, 1996ж.
  2. Жетісу әдебиеті (оқулық). Талдықорған, «Офсет» баспасы, 2005ж.
  3. Өлең өрімі (оқу құралы). Талдықорған, «Офсет» баспасы, 2005ж.
  4. Тест тапсырмалары (оқу-әдістемелік құрал). Талдықорған, ЖМУ баспасы 2006ж.
  5. Қазақ лирикасы (оқу құралы). Талдықорған, ЖМУ баспасы 2009ж.
  6. Қазақ лирикасындағы ұлттық идея (дәрістер жинағы). – Талдықорған: «Жетісу университеті».  2015.  6 б.т.
  7. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті (дәрістер жинағы).  — Талдықорған, Жетісу университеті. 2015. 5 б.т.
  8. Ілиястану (оқу бағдарламасы). Талдықорған, «Жетісу университеті», 2016ж.
  9. Ілиястану (оқу құралы). Талдықорған, «Жетісу университеті» баспа бөлімі, 2016ж.
  10. Ілиястану (хрестоматия). Талдықорған, «Жетісу университеті» баспа бөлімі, 2016ж.
  11. Ілияс Жансүгіров шығармаларын жаңаша оқыту. – Талдықорған: Жетісу университеті. 2018.
  12. Ілиястану (электрондық оқулық ) 2019.
  13. Алаш дәуірі әдебиеті (оқу құралы). Талдықорған, «Жетісу университеті», 2020ж.
  14. «Ілиястану» оқулығы. (03.10.2023 ж. №39380) Куәлік
  15. Алаш дәуірі әдебиеті РОӘК грифімен шыққан. Авторлық куәлік № 39935. 27.10.2023